Blijft het relatie- en concurrentiebeding na faillissement van kracht?

Een regelmatig terugkerende vraag die door (ex)werknemers wordt gesteld waarvan de werkgever failliet is verklaard, is de vraag of de curator hen aan hun relatie- en concurrentiebeding kan houden. Een logische vraag, want vanzelfsprekend zijn deze (ex)werknemers veelal op zoek naar een nieuwe baan of overwegen de stap om voor zichzelf te beginnen. Een relatie- en concurrentiebeding kan hier dan aan in de weg staan.

Juridische strijd
De vraag of een curator de (ex)werknemer aan het relatie- en concurrentiebeding kan houden is dan ook vaak het onderwerp van een juridische strijd. De vele uitspraken op dit gebied laten zien dat de uitkomst van dergelijke procedures verschillend is. Er zijn uitspraken te vinden waarin het beroep van de curator op handhaving van het relatie- en concurrentie beding slaagt maar evengoed zijn er uitspraken te vinden waarbij de (ex)werknemer succesvol een beroep doet op schorsing of vernietiging van het concurrentiebeding. Er zijn zelfs uitspraken te vinden waarbij het concurrentiebeding wordt vernietigd maar het relatiebeding gehandhaafd blijft. Hoe komt dit?

In beginsel kan de curator de (ex)werknemer houden aan het relatie- en concurrentiebeding. Opzeggen van de arbeidsovereenkomst door de curator betekent in ieder geval niet automatisch dat het relatie- en concurrentiebeding komt te vervallen. De curator dient echter aan te tonen dat er sprake is van een zwaarwegend belang bij het handhaven van het relatie- en concurrentiebeding. De curator moet duidelijk maken wat hij met de failliete boedel van plan is. De curator kan er namelijk voor kiezen om (een deel van) de onderneming te verkopen. Wordt de boedel verkocht aan een derde? Krijgt de betrokken werknemer door de koper een arbeidsovereenkomst aangeboden? Komt een eventuele doorstart in gevaar indien de werknemer daadwerkelijk mag gaan concurreren met de (ex)werkgever en/of relaties van de (ex)werkgever mag benaderen? Stelt de koper van de failliete boedel als voorwaarde dat de curator de (ex)werknemers aan het relatie- en concurrentiebeding zal houden? Allemaal aspecten die relevant zijn voor de vraag of een curator een succesvol beroep kan doen op het relatie- en concurrentiebeding.

Belangen werknemer tellen mee
Niet alleen het (zwaarwegend) belang van de curator bij handhaving is relevant, ook het belang van de (ex)werknemer moet worden bekeken. De werknemer heeft te maken met met het verlies aan inkomsten als gevolg van het faillissement en zal op zoek moeten naar een andere baan. Vaak valt de belangenafweging in het voordeel van de werknemer uit.

Een mooi voorbeeld hiervan vinden we in een uitspraak van de rechtbank Almelo uit 2011. Werkneemster had in kort geding de schorsing van het relatiebeding gevorderd. Werkneemster wilde een eigen rechtspraktijk starten en het relatiebeding met haar inmiddels failliete (ex)werkgever belemmerde haar hier ernstig in. De curator had daarentegen een doorstart gerealiseerd en was met de koper overeengekomen dat de curator zich zal blijven inspannen om het relatiebeding te handhaven. De voorzieningenrechter oordeelde echter dat de curator door de doorstart geen bedrijfsdebiet meer beheerde en dat niet viel uit te sluiten dat op korte termijn het faillissement zou worden afgewikkeld. De afspraak van de curator met de koper dat deze zich zou blijven inspannen om het relatiebeding te handhaven leverde volgens de rechter ook geen zwaarwegend belang op. De rechten voortvloeiende uit het relatie beding gaan immers niet van rechtswege over op de kopers van de failliete boedel. De rechter kwam dan ook tot de slotsom dat de werking van het relatiebeding zou worden geschorst.

In bovengenoemd voorbeeld viel de belangenafweging uit in het voordeel van de (ex)werknemer. Dit hoeft echter niet altijd het geval te zijn. Wordt u geconfronteerd met de vraag of u ondanks het faillissement van uw (ex)werkgever gebonden blijft aan uw concurrentie- en relatiebeding neem dan gerust contact op. Aan de hand van de exacte feiten en omstandigheden kunnen we u verder helpen.

Mocht u vragen hebben over dit onderwerp, dan kunt u hiervoor terecht bij Lennart Hordijk